Thiếu vitamin B1 gây bệnh gì là điều chúng ta cần nắm rõ để biết cách phòng ngừa. Thiếu hụt B1 có thể gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng đặc biệt là liên quan đối với hệ thần kinh, não bộ và tinh thần của con người.
Vitamin B1 có mặt trong nhiều thực phẩm khác nhau, tuy nhiên do thói quen ăn uống, cơ địa hấp thụ kém dẫn đến tình trạng thiếu hụt B1. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến cơ thể phát sinh ra những bệnh về thần kinh. Vậy thiếu vitamin B1 gây bệnh gì, mời bạn cùng V Live International tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Vì sao cơ thể thiếu vitamin B1 (Thiamine)?
Có nhiều yếu tố có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin B1:
- Biếng ăn: Trẻ em, người lớn tuổi hay người bệnh thường có sức ăn kém dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin B1
- Tiêu thu nhiều carbohydrate tinh chế: Chẳng hạn như gạo trắng, bột mì trắng và đường trắng sẽ làm cản trở sự hấp thụ và chuyển hóa của thiamin
- Nghiện rượu bia và sử dụng chất kích thích: Rượu và các chất kích thích có thể làm giảm khả năng hấp thụ và tăng đào thải vitamin B1 ra khỏi cơ thể.
- Nhu cầu tăng cao: Phụ nữ mang thai và cho con bú cần lượng vitamin B1 cao hơn để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và trẻ sơ sinh. Tương tự, những người tập luyện cường độ cao hoặc lao động nặng nhọc cũng có nhu cầu B1 lớn hơn.
- Rối loạn chức năng gan và hệ tiêu hóa: Các vấn đề về gan và hệ tiêu hóa có thể làm giảm khả năng hấp thụ vitamin B1 từ thực phẩm.
- Chế độ ăn kiêng khắc nghiệt hoặc hấp thụ kém do bệnh lý đường ruột: Một số chế độ ăn kiêng không cân bằng hoặc các bệnh lý như viêm ruột có thể cản trở việc hấp thụ vitamin B1.
- Sử dụng một số loại thuốc: Việc sử dụng một số loại thuốc trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ vitamin B1.
Thiếu vitamin B1 gây bệnh gì?
Hiện nay, nhiều người thường không biết rõ thiếu vitamin B1 gây bệnh gì. Vì thế, họ không quan tâm nhiều đến loại vitamin này trong bữa ăn hằng ngày. Dưới đây là 4 chứng bệnh phổ biến khi cơ thể thiếu vitamin này.
Tê phù Beriberi khô
Đây là bệnh gây nên sự bất thường về thần kinh và cơ. Lúc này, người bệnh thường bị tê ngón chân như kim châm, rát ở lòng bàn chân.
Nguy hiểm hơn là chuột rút vào ban đêm. Nếu không chữa trị sớm thì cơ bắp sẽ bị yếu và teo cơ. Dần dần, triệu chứng này sẽ di chuyển lên cánh tay.
Tê phù Beriberi ướt
Thiếu vitamin B1 gây bệnh gì tiếp theo chính là sự bất ổn về tim, còn gọi là Beriberi ướt. Bệnh này sẽ tim đập nhanh do phải bơm nhiều máu để cung cấp cho các cơ quan chức năng.
Lúc này, các mạch máu sẽ giãn ra, làm cho da ấm và ẩm dần dần dẫn đến suy tim. Chất lỏng này sẽ tích tụ ở chân và trong phổi, đồng thời huyết áp sẽ giảm gây nguy hiểm cho tính mạng.
Tê phù Beriberi ướt gây bất ổn cho tim và phổi dẫn đến khó thở
Tê phù Beriberi ở trẻ sơ sinh
Trẻ nhỏ là đối tượng hàng đầu dễ thiếu các vitamin, trong đó có B1. Lúc này, tim của trẻ sẽ suy giảm chức năng hoạt động ngột. Ngoài ra, sự phản xạ sẽ chậm và bị mất giọng từ việc thiếu vitamin B1.
Bất thường về não
Vitamin B1 có mối quan hệ mật thiết với hệ thần kinh. Vì thế, thiếu hụt B1 sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến não bộ.
Những người như thế sẽ mất tập trung, hay quên, đờ đẫn. Thị lực cũng giảm hẳn và dễ phát sinh ra các bệnh liên quan đến mắt.
Rối loạn nhân cách, giảm trí nhớ, trầm cảm
Thiếu vitamin B1 gây bệnh gì? Chúng ta không thể không nhắc đến các chứng bệnh về rối loạn nhân cách và trầm cảm.
Đây là chứng bệnh của hiện đại và giới trẻ luôn là nạn nhân chính. Bởi vì vitamin B1 có chức năng đảm bảo hệ thần kinh hoạt động bình thường và giúp duy trì sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh. Thiếu hụt chất này sẽ gây ra những bệnh trên.
Vitamin B1 giúp tăng cường trí nhớ, giảm triệu chứng trầm cảm
Dấu hiệu nhận biết cơ thể thiếu vitamin B1
Sau khi biết thiếu vitamin B1 gây bệnh gì, hẳn bạn đã thấy được tầm quan trọng của vitamin này. Do đó, để phòng ngừa bệnh lý xảy ra, khi bạn có một trong những dấu hiệu sau hãy nên có biện pháp khắc phục ngay.
Cơ thể mệt mỏi kéo dài
Mệt mỏi là một triệu chứng khá mơ hồ và không rõ rệt. Bởi vì bất cứ bệnh lý nào cũng bắt đầu từ hiện tượng này. Thế nhưng, nếu bạn đã nghỉ ngơi mà vẫn không thuyên giảm. Hoặc tình trạng này thường xuyên xảy ra thì khả năng cơ thể thiếu vitamin B1 là rất cao. Bởi vì Thiamin có vai trò thiết yếu trong việc chuyển đổi thức ăn thành năng lượng.
Ăn không ngon
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng: Vitamin B1 kiểm soát và điều chỉnh “trung tâm cảm giác no” nằm ở vùng dưới đồi của não.
Khi thiếu B1 thì hoạt động của “trung tâm” này sẽ thay đổi. Nó khiến cơ thể luôn cảm thấy “no ảo” nên chẳng thiết tha để ăn uống gì.
Giảm thị lực
Mờ mắt do sưng dây thần kinh thị giác là dấu hiệu thường gặp ở những người thiếu B1 trong cơ thể. Bởi vì như đã nói trên, B1 có quan hệ mật thiết với hệ thần kinh và não bộ.
Đau nhói ở chân, cánh tay
Như đã cập nhật ở phần thiếu vitamin B1 gây bệnh gì, chúng ta đã biết thiếu B1 sẽ khiến cơ bị yếu. Vì thế, trước khi điều này diễn ra thì cơ thể sẽ báo hiệu cho bạn qua việc gây đau nhói ở chân, cánh tay.
Tuy nhiên, dấu hiệu này cũng không rõ ràng. Nhưng nếu có thêm hiện tượng ngứa ran, bỏng rát hoặc cảm giác như “kim châm” thì 80% đó là dấu hiệu thiếu vitamin B1.
Đau nhói ở chân, cánh tay là dấu hiệu thiếu vitamin B1
Khó thở, buồn nôn
Như đề cập ở phần thiếu vitamin B1 gây bệnh gì ở trên, đó là chán ăn và tê phù Beriberi ướt. Thì khó thở và buồn nôn cũng là dấu hiệu ban đầu để dẫn đến 2 chứng bệnh đó.
Buồn nôn thường gặp ở phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh bị thiếu hụt vitamin B1. Còn khó thở thường do sự tích tụ chất lỏng trong phổi.
Nhịp tim thay đổi
Khi cơ thể không đủ vitamin B1 có thể làm chậm nhịp tim hơn bình thường. Nhịp tim chậm bất thường có thể làm cơ thể mệt mỏi, chóng mặt và hoa mắt.
Những ai có nguy cơ thiếu vitamin B1?
Thiếu vitamin B1 thường xảy ra ở mọi đối tượng, không phân biệt nam nữ hay độ tuổi. Bởi nó liên quan chủ yếu đến chế độ ăn uống và cơ địa của mỗi người. Tuy nhiên, những đối tượng sau có tỉ lệ thiếu vitamin B1 cao hơn hẳn:
- Người nghiện rượu bia, chất kích thích khiến hệ thần kinh suy yếu
- Người cao tuổi bị hạn chế sự hấp thụ vitamin do lão hóa
- Người sử dụng nhiều thuốc tây thời gian dài trị bệnh làm cản trở sự hấp thụ của B1
- Phụ nữ mang thai và cho con bú cần lượng lớn vitamin B1 cho trẻ phát triển toàn diện về não bộ
- Trẻ sơ sinh cũng là đối tượng dễ thiếu hụt B1 do hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh
Phụ nữ mang thai và cho con bú cần lượng lớn vitamin B1 cho trẻ phát triển toàn diện
Cách xử lý khi cơ thể thiếu vitamin B1
Khi cơ thể có những dấu hiệu thiếu Vitamin B1, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin B1: Tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, yến mạch), các loại đậu, hạt, thịt (đặc biệt là thịt lợn), cá, trứng, sữa và rau xanh (súp lơ, măng tây, rau bina).
- Thăm khám bác sĩ: Điều quan trọng là phải đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác mức độ thiếu hụt vitamin B1 và loại trừ các nguyên nhân khác gây ra triệu chứng tương tự. Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ vitamin B1.
- Tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ: Tùy thuộc vào mức độ thiếu hụt, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung vitamin B1 bằng đường uống hoặc tiêm. Liều lượng và thời gian điều trị sẽ được điều chỉnh theo từng trường hợp cụ thể.
- Tránh tự ý điều trị: Không tự ý bổ sung vitamin B1 liều cao mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ, vì việc này có thể gây ra những tác dụng không mong muốn.
- Điều chỉnh lối sống: Hạn chế hoặc ngừng sử dụng rượu bia và các chất kích thích. Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh.
Nên gặp bác sĩ để điều trị sớm tình trạng thiếu hụt vitamin B1
Lời kết
Hy vọng bài chia sẻ về chủ đề: thiếu vitamin B1 gây bệnh gì đã giúp bạn có thêm kiến thức để tự chăm sóc sức khỏe của mình.
Việc hiểu rõ những tác động tiêu cực của việc thiếu hụt vitamin B1 là vô cùng quan trọng để mỗi chúng ta có thể chủ động bảo vệ sức khỏe. Bằng cách xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin B1 và lắng nghe những dấu hiệu bất thường của cơ thể, bạn có thể phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý do thiếu hụt vitamin này gây ra.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về kiến thức sức khỏe, hãy tham khảo nhiều bài viết hơn từ V Live International nhé!
